Tìm kiếm
Trang chủ
Diễn đàn
An Tĩnh cổ lục
* Dấu tích Việt Thường Thị và vai trò Nghệ An trong dòng lịch sử Việt Nam
* Những điều kỳ lạ Phlanhoa đọc được trong trời đất Việt Thường
* Việt Thường phong tục
Ẩm thực Nghệ An - Hà Tĩnh
* Văn hóa ẩm thực Việt Nam
* Dưỡng sinh
* Phật giáo có nguồn gốc ở Việt Nam
Khảo cổ Nghệ Tĩnh
Bản sắc văn hóa Xứ Nghệ
 Bản sắc văn hóa Xứ Nghệ
 Từ điển tiếng Nghệ An - Hà Tĩnh
 Giai thoại Đồ Nghệ
 Kho tàng truyện dân gian Nghệ An - Hà Tĩnh
 Đó đây quê mình Nghệ - Tĩnh
Ví dặm
Góc nhìn Phlanhoa
Phòng văn chương
* Bình luận
* Phản biện các nghiên cứu về Nguyễn Du và Truyện Kiều
* Phlanhoa viết
Phòng thơ
* Lý thuyết học làm thơ
* Thơ về Nghệ An - Hà Tĩnh
* Thơ Phlanhoa
* Thất ngôn bát cú
Du lịch đó đây
* Khoảnh khắc cuộc sống
Ngôn ngữ không lời
Trang thông tin xã Đức La
* Phlanhoa hát
Liên hệ - Góp ý
Liên kết website
Tiếng Nghệ An - Hà Tĩnh trong ca dao tục ngữ
 
(21h: 07-11-2010)
Tiếng Nghệ An  - Hà Tĩnh trong ca dao tục ngữTừ điển thành ngữ, tục ngữ tiếng Nghệ Tĩnh


Chết thì chúc thực điểm trà
Sôống thì xin đọi nác cà nỏ cho.



Vì ai dóng phải xa triêng

Vì ai em phải sầu riêng một mình.

 

***

Giường lèo mà trải chiếu mây,

Những ngài hai gấy như gây quào mình.

 

***

Ham chi bó ló, quan tiên,

Mụ da dệ ở, nhôông hiền là hơn.

 

***

Ham nơi sây trấy rậm cành,

Ham nơi đông chị, nhiều anh mà nhờ

 

***

Đói thì lộộc độ, đọt khoai,

Đừng chộ ló lổ giêng hai mà mờng.

 

***

Chè rú Mả, cá đồng Sâu

Đi mô xa ngái, nhớ lâu lâu lại về

 

***

Chết thì chúc thực điểm trà

Sôống thì xin đọi nác cà nỏ cho.

 

***

Chim khun ăn trấy bù lù

Ngài khun ở với ngài ngu bực mình.

 

***

Chim ri, ga rú chớ nuôi

Trai có lôông bụng, gấy thâm mui thì đừng

 

***

Dao vàng lắt rọt tằm rơi,

Không đau không xót bằng lời em than

 

***

Đói thì lộc độ, đọt khoai

Đừng chộ ló lổ giêng hai mà mờng.

 

***

Dù ai như cú như ma

Về đất Đồng Lộ cụng ra con ngài

Dù ai béo bạo như voi

Về đất Ngo Trọt cụng lòi xương ra

(Hai địa phương này ở Thạch Hà)

 

***

Vì ai dóng phải xa triêng

Vì ai em phải sấu riêng một mình.

 

***

Se se gió mát trăng lu

Có anh hai vợ lưa khu với sườn

 

***

Hai tay bưng đọi chè tàu

Vưa đôi thì lấu, ham giàu mần chi.

 

***

Bấy lâu vắng mặt đeo phiền

Bây giờ kháp mặt bằng tiên kháp rồng.

 

***

Thương mình rọt tựa ống beo

Cơm ăn chẳng được khu beo tay giành.

 

***

Khi mô kiềng sắt bén mun

Chàng hun má thiếp, thiếp hun má chàng.

 

***

Bấy lâu vắng mặt đeo phiền

Bây dừ kháp mặt như tiên kháp rồng.

***

Bạn về ngảnh mặt lại đây

Em ngong một chút,  đợ khuây cơn buồn.

 

 

=======

 

Thành ngữ, tục ngữ

 

Đói lục phúng, túng mần càn.

 

Dừ dân đang cơ cực

Vưa thuế, vưa phu

Đói tóp lộ khu

Lấy chi mà gánh vác.

 

Gấu cộ dệ nấu, nhôông xấu dệ sai

 

Đọi nác chè em múc ra

Khăm đụa vô nỏ bổ

 

Khôông cho mần thầy thì khoóc

Cho mần thầy thì đoọc nỏ ra

 

Khôông có tru lấy bò mần nậy.

 

Lả đỏ rưng còn bưng rơm đến

 

Lạc đàng bắt đuôi chó,

Lạc ngọ bắt đuôi tru.

 

Làng ra răng xạ năng ra rứa

 

***

Đôông anh em trai thì đánh khái

Đôông chị em gái thì đánh ghen

 

***

Hai mươi tháng chín mưa rấp trộ rươi

Hai mươi tháng mười mưa rấp trộ cá.

  

Khoai to vôồng lắm cổ

Độ ba lá dệ vun

Ga mất mẹ mau khun

Gái đến thì mau nậy.

 

Khố các ôông ba quấn,

Mấn các mụ ba xoay,

Nhớ cẩn thận đừng sai

Kẻo mua cười cho thiên hạ

Kẻo để cười cho thiên hạ.

(Vè cố Thiệm)

Da đen nỏ mối mọt

Da trắng rọt thâm kim

Ênh đây chắc như côộc lim

Đông tây nam bắc em tim mô ra

 

Da đen khu đỏ lắm ló lắm tiền

Da trắng khu trắng chỉ phiền gấy con.

 

Đạ yêu thi yêu cho chắc

Đạ trục trặc thì trục trặc cho luôn

Đừng như con thỏ đứng đầu truông

Khi vui giợn bóng, khi buồn giợn trăng

 

Hai mươi tháng chín, mưa rấp trộ rươi

Hai mươi tháng mười mưa rấp trộ cá.

 

 
Ý kiến bạn đọc:
nguyen duc bao hoang

Ban co the chi ra mot so tu dc dung rieng cho ha tinh ko?

*****

Phlanhoa:

Nghệ An Hà Tĩnh tuy hai mà một, tuy một mà hai. Mô tê răng rứa như nhau cả thôi, nhưng cũng có một số phát âm hơi khác,Hà Tĩnh hay phát âm có hai vần "ô" như "nôốc, khôông, trôốc..."

Ví dụ như Nghệ An nói "cái trốc", Hà Tĩnh gọi "cấy trôốc"; Hà Tĩnh nói "khôông", nhưng Nghệ An thì vẫn nói "không" như tiếng phổ thông ....

Chúc bạn vui vẻ nhé!


Để gửi ý kiến nhấp vào đây

Các tin khác:
 Giải mã bài thơ “Nghệ ngữ” (10h: 29-04-2011)
 Ca dao - Thành ngữ - Tục ngữ Nghệ An - Hà Tịnh (11h: 26-12-2010)
 Học tiếng Nghệ Tĩnh bằng thơ lục bát - Phlanhoa (23h: 23-11-2010)