Kho tàng Ví dặm Nghệ Tĩnh


Vào khoảng cuối thế kỷ thứ mười chín, ở vùng Ba Giang (Nay là xã Phù Việt, huyện Thạch Hà) có một nàng con gái nổi tiếng có tài đối đáp trong làng hát dặm. Không ai còn nhớ họ của bà, mà chỉ nhớ là khắp cả vùng gọi bà là dì Tương.

Lược trích trong “Hát ví phường vải” của Ninh Viết Giao


Trừ trời cao năm tấc cho én nhạn lượn bay,
Tản văn hữu võ, ai đến đây ta cũng không trừ.

Lược trích trong “Hát ví phường vải” của Ninh Viết Giao


Nếu Phan Bội Châu tiêu biểu cho loại nghệ nhân dân gian có bước qua cửa Khổng sân Trình, thì Võ Thị Nhẫn tiêu biểu cho loại nghệ nhân tốt nghiệp “trường tại gia’. Trong làng hát ví nói chung, làng hát phường vải nói riêng, ở vùng Nam Xứ Nghệ, không mấy ai không biết tiếng o Nhẫn.

Trường Lưu nằm ở mé Tây núi Hồng Lĩnh *(1). đó là một vùng quê nổi tiếng về phong cảnh hữu tình, lại lắm trai tài gái sắc, đã có câu ca :

"...Xôi nếp cái, gái Trường Lưu
Văn nhân tài tử dập dìu
Xăm xăm tìm nẻo Lam Kiều lần sang..."

Kỷ niệm của cụ Phan Bội Châu thời niên tráng (Phần II)

Vua sáng, tướng hùng thường dễ gặp
Trai tài, gái đẹp khó thành duyên.

***

Kỷ niệm của cụ Phan Bội Châu thời niên tráng (Phần I)

Một đêm trăng sáng khoảng cuối thu, đầu xứ San cùng với vài người bạn tới ví phường vải Ngọc Đình. Đi phường vải thường đầu xứ San chỉ nói cho người khác ví, San ít khi lên giọng.

Phan Bội Châu là người mẫn tiệp, nhanh trí, uyên bác, nhiệt thành. Trong cuộc đời mình, Phan Bội Châu đã đi chơi hát ví ở nhiều nơi. Câu hát thể hiện tư chất thông minh, tài ứng khẩu đối đáp đầu tiên phải kể đến câu Phan đã hát đáp lời câu hát hỏi của phường vải:



Vấn quân hà quận hà châu
Hà danh, hà tính, xuân thâu kỷ hà?